KUNSTGREEP.EU

IN DE WACHT door de stichting KUNSTGREEP

Waarom dit plan?

Het gaat een tijd al niet zo goed met je. Je partner vindt een leven zonder jou een beter idee. Jullie huurhuis is voor jou alleen te duur. Dus moet je iets anders gaan zoeken. Omdat je niet lekker in je vel zit, al een paar maanden niet, zegt je chef tegen je dat ze jouw tijdelijke contract niet gaat verlengen. Je mocht een tijd bij een goede kennis slapen, maar dat houdt nu op want zijn dochter komt terug van haar wereldreis. Waar ga je heen? Je kent eigenlijk niet zoveel mensen in deze stad. En werk vinden lukt ook maar niet.

Hoe loopt dit verhaal af? Komt er nieuwe dakloze bij, die heel veel moeite zal hebben om uit deze put te komen?

Of: Je bent het enige kind, de dochter, van een –oorspronkelijk- Italiaanse vader. Hij heeft zich altijd prima gered, hard gewerkt in zijn nieuwe vaderland, maar hij wordt dement, verwondt zichzelf. Hij is soms agressief, niemand in het verpleeghuis kan dan met hem communiceren. Je wordt keer op keer gebeld en je komt natuurlijk meteen. Op den duur gaat je eigen bedrijf hierdoor kapot. Je begint het ene gat met het andere te vullen. Je dochter is woedend op haar moeder, ze voelt zich in de steek gelaten. De familie helpt, een tijdje, maar je durft het niet wéér te vragen. Je hebt al zoveel schulden. Je draait door. En uiteindelijk, na lang uitstellen, kom je terecht bij het Leger des Heils. Het Leger gaat je huis schoonmaken en je post sorteren. En stuurt je naar de voedselbank.

“De voedselbank is de grootste nachtmerrie. De bevestiging dat je verloren hebt.”

Nederland is een rijk land, iedereen kan zich redden als je het maar wilt.

Er is in Nederland armoede. Veel te veel. Zelfs onder mensen met een baan. De vaste lasten, opgeteld, zijn een hele grote kostenpost geworden. Ziek worden, een scheiding, je werk kwijt raken, of meer van deze dingen tegelijkertijd en de persoonlijke crisis is een feit. En dan ben je opeens een ander persoon, waar anders naar wordt gekeken. Vrienden haken af, anderen voelen zich opgelaten en weten niet wat ze met je aan moeten. En zelf voel je schaamte, machteloosheid: waarom overkomt mij dit? Wat heb ík niet goed gedaan? Niet gezien? Wanneer had ik moeten ingrijpen? Gedachten die in zinloze cirkels ronddraaien en verlammen. Ook het gebrek aan geld verlamt. En dan komt de dag dat de koelkast echt leeg is en je hebt geen cent meer. Je durft bij niemand aan te kloppen met dit verhaal. Je staat er alleen voor. De gang naar de voedselbank is de grootste vernedering in je leven, maar een keuze heb je niet.

In Amsterdam is er een stichting De Regenboog Groep. Die trekt zich het lot van kwetsbare mensen aan. Inna van den Hogen (regisseur en initiatiefnemer van dit project) is daar vrijwilliger bij de training Op eigen kracht. De deelnemers zijn bezoekers van de voedselbank en zitten in de schuldsanering. Ze komen voor de training eenmaal per week bij elkaar en krijgen vooral praktische hulp om hun leven weer op te pakken. Zo proberen ze uit het dal te komen, waar ze vaak al jaren in zitten en zoeken een weg terug, uit de schuld, naar een nieuw, zinvol bestaan. Inna praatte met Hille Hoogland, antropologe, bedenker en projectleider van de training Op eigen kracht van De Regenboog. Vervolgens sprak ze met een aantal mensen die zelf in de schuldhulpverlening zitten of zaten.

In Nederland zijn er teveel mensen die onder de armoedegrens leven. En die cijfers blijven maar stijgen. Rotterdam, Groningen, Arnhem en Amsterdam zijn de steden met relatief de meeste inwoners onder de armoedegrens. Met grote, zeer nadelige gevolgen voor de kinderen, die in slechte

omstandigheden opgroeien. Recent is aangetoond dat deze kinderen in ontwikkeling achterblijven, het slecht doen op school en daardoor grote kans lopen óók weer in armoede terecht te komen. Wrang zijn de verhalen over zg schuldhulpverleners die zich verrijken over de rug van degene die al diep in de problemen zitten.

Aan de andere kant staan de mensen voor wie dit alleen een verhaal is uit een krant of van een TV programma. Er zijn veel misverstanden over mensen die in de schulden zijn geraakt. Mensen die klant zijn van de voedselbank zouden een laag IQ hebben. Of: ‘Oh, die mensen bestellen maar en dan gaat het natuurlijk mis…’ De overheid voert een hard beleid: als jij het niet redt, moet je vooral zelf zorgen dat je er weer uitkomt. De belastingdienst is snoeihard en legt onmiddellijk hoge boetes op bij betalingsachterstand. Het UWV laat weten dat ze dit probleem alleen maar zien groeien en dat zij hard bezig om te bedenken zijn hoe ze de juiste maatregelen kunnen nemen. Want voorkomen is nog altijd beter dan genezen.